Üçgen (Triangle) Formasyonu Nedir?

Üçgen Formasyonu (Triangle), fiyatların sıkışması sonucunda oluşan ve üçgen biçiminde şekillenen formasyonlardır. Teknik analizde sıklıkla karşılaşılan bu formasyon, yükselen, alçalan ve simetrik üçgenler olmak üzere üç farklı türde sınıflandırılır.

Üçgen Formasyonu (Triangle) Nedir?

Üçgen Formasyonu, iki farklı yönde hareket eden iki trend çizgisinin bir noktada birleşerek oluşturduğu bir yapıdadır. Diğer bir deyişle, fiyatların giderek artan bir sıkışma süreci yaşaması, çizgilerin kesişmesine neden olur ve bu durum üçgen şeklini meydana getirir.

Üçgen formasyonları, oluşturdukları üçgenin tipine göre üç ana başlıkta toplanmaktadır:

1. Yükselen Üçgen Formasyonu (Ascending Triangle)
2. Alçalan Üçgen Formasyonu (Descending Triangle)
3. Simetrik Üçgen Formasyonu (Symmetrical Triangle)

1. Yükselen Üçgen Formasyonu

Alıcıların satıcılara oranla daha güçlü olduğu durumlarda ortaya çıkan bu formasyonda, fiyatlarda bir artış eğilimi gözlemlenir. Yükselen üçgen formasyonunda, her yeni dip bir öncekinden daha yukarıda oluşur ve bu nedenle bir yükselen trend hareketi sergilenir. Trendin zirveleri yakın seviyelerde toplanır ve bu nedenle tepeleri birleştiren çizgi düz bir hat oluşturur.

Aynı zamanda, dipleri birleştirerek bir yükselen trend çizgisi oluşturulur. Dipler ve tepeler arasındaki iki çizgi kesiştiğinde bir üçgen meydana gelir. Fiyatlar üçgenin içinde sıkışırken işlem hacmi de giderek azalır. Ancak, alım sırasında oluşan işlem hacmi, satışlar sırasında yaşanan hacimden daha yüksektir. Formasyonun tamamlanabilmesi için fiyatın üçgenin üst noktasını aşarak yüksek bir hacimle çıkması gerekmektedir.

Yükselen üçgen formasyonunun hedefi, üçgenin yüksekliği hesaplanarak belirlenir; bu da hedeflenen fiyat seviyesinin üçgenin yüksekliği kadar olacağı anlamına gelir.

Formasyon sona erdikten sonra bir yükseliş hareketi başlar. Bu süreçte gelen kâr satışları düzeltme hareketlerine yol açabilir. Düzeltme dönemlerinde, geri dönüşlerde işlem hacminin daraldığı dikkatle gözlemlenir.

2. Alçalan Üçgen (Triangle) Formasyonu

Satıcıların alıcılara göre daha güçlü olduğu durumlarda bu formasyon ortaya çıkar ve fiyatlar düşüş eğilimindedir. Alçalan üçgen formasyonunda, her tepe bir öncesinden daha alçakta oluşur ve bu, düşen bir trend hareketi sergiler. Trendin dipleri birbirine yakın seviyelerde toplanırken, tepeler birleştirilerek bir düşen trend çizgisi çizilir. Alçalan üçgen için hedef, üçgenin yüksekliği üzerinden hesaplanır; bu da hedeflenen fiyat seviyesinin üçgenin yüksekliğine eşit olacağı anlamına gelir.

Yükselen üçgene nazaran, dipler yakın seviyelerde toplandığı için alt kenarı oluşturan çizgi düz bir hat oluşturur. Fiyatlar üçgen içinde sıkışırken, işlem hacmi azalır. Düşüş hareketleri sırasında oluşan hacim, yükseliş hareketleri sırasında oluşan hacimden daha fazladır. Formasyonun tamamlanması, fiyatın üçgenin alt kenarını aşarak yüksek hacimle kırmasıyla gerçekleşir.

Formasyon tamamlandığında düşüş hareketi başlar ve bu süreçte diplerden gelen alımlar düzeltmeler yapabilir. Düzeltme sırasındaki yükselişlerde işlem hacminin daraldığı görülmektedir.

3. Simetrik Üçgen Formasyonu

Bu formasyon, alıcı ve satıcılar arasındaki dengenin sağlandığı durumlarda gözlemlenir. Fiyatlar, giderek daralan bir alanda işlem görmektedir. Simetrik üçgen, hangi yönde kırılırsa kırılsın, piyasa o yönde devam eder; fakat beklentimiz, sıkışmadan sonra fiyatların mevcut trend yönünde hareket etmesidir. Üçgenin üst kenarı, birbirinin altında oluşan tepelerin birleştirilmesiyle bir düşen trend çizgisi oluştururken; alt kenar ise birbirinin üstünde oluşan dipler ile bir yükselen trend çizgisiyle belirlenir. Yükselen ve düşen bu iki çizgi kesiştiğinde simetrik bir üçgen oluşur.

Simetrik üçgen formasyonu oluşmadan önceki mevcut trend, yükseliş yönünde ise;

Tıpkı yükselen üçgenlerde olduğu gibi, üçgenin içinde sıkışan fiyatların yükseklik hareketleri, aşağı yönlü hareketlerin işlem hacminden daha yüksektir. Fiyat, iki trend çizgisinin arasında ilerledikçe işlem hacmi azalır. Formasyon sona erdikten sonra fiyatın üçgenin yüksekliği kadar yukarı yönde hareket etmesi beklenmektedir.

Simetrik üçgen formasyonu oluşmadan önceki mevcut trend düşüş yönünde ise;

Fiyatlar üçgen içinde hareket ederken, tıpkı düşen üçgenlerde olduğu gibi, düşüş hareketlerinin işlem hacmi, yukarı yönlü hareketlerin işlem hacminden fazladır. Fiyat, iki trend çizgisi arasında ilerlerken, işlem hacmi de fiyat sıkışıklığıyla paralel olarak daralmaktadır. Formasyon sona erdikten sonra, üçgenin yükseklik kadar fiyatın aşağı yönlü hareket etmesi beklenir.