Sharpe Oranı Nedir ve Nasıl Hesaplanır?
Sharpe oranı, bir finansal portföyün riskle ayarlanmış getirisini ölçen önemli bir göstergedir. Daha yüksek Sharpe oranına sahip portföyler, benzerlerine göre daha avantajlı olarak değerlendirilir.
Sharpe Oranı Nedir?
Sharpe oranı, dünyaca ünlü Nobel ödüllü William F. Sharpe tarafından geliştirilmiştir ve yatırımcıların bir yatırımın riskine karşılık gelen getirisini değerlendirmelerine yardımcı olmak amacıyla kullanılır. Bu oran, birim risk ya da toplam risk başına risksiz getiri oranını aşan ortalama getiri olarak tanımlanır. Risk, bir varlığın veya portföyün fiyat dalgalanmalarının bir göstergesidir.
Önemli Noktalar
- Sharpe oranı, bir portföyün geçmiş performansını veya gelecekteki beklentilerini, yatırımcı tarafından alınan aşırı risk düzeyine göre ayarlama yeteneğine sahiptir.
- Diğer benzer portföyler veya daha düşük getirili fonlarla karşılaştırıldığında, yüksek bir Sharpe oranı olumlu bir işarettir.
- Sharpe oranının, yatırım getirilerinin normal dağılım altında olduğu varsayımı gibi çeşitli sınırlamaları bulunmaktadır.
Sharpe Oranının Formülü ve Hesaplanması
Sharpe oranının hesaplanma formülü şu şekildedir: {R (p) – R (f)} / s (p).
Burada;
R (p): Portföy getirisi
R (f): Risksiz getiri oranı
s (p): Portföy standart sapması
Sharpe oranı şu şekilde hesaplanır:
Öncelikle, portföyün getirisinden risksiz oranı çıkarın.
Bulduğunuz sonucu, portföyün fazla getirisinin standart sapmasına bölün. Standart sapma, portföy getirilerinin, beklenen getiriden ne kadar uzaklaştığını göstermeye yardımcı olurken, aynı zamanda riskin derecesini de ortaya koyar.
Sharpe Oranı Size Ne Anlatabilir?
Ortalama getiriden risksiz oranın çıkarılması, bir yatırımcının risk alma süreciyle ilişkili kazançları daha net bir şekilde değerlendirmesine olanak tanır. Risksiz getiri oranı, risk içermeyen bir yatırımın sağladığı getiriye işaret eder; dolayısıyla, yatırımcıların risk almadan elde edebilecekleri beklenen getiri olarak görülür.
Genel olarak, Sharpe oranının değeri ne kadar yüksek olursa, riskle ayarlanmış getiri o kadar cazip hale gelir.
Sharpe oranı, riske göre ayarlanmış getiriyi hesaplamada en yaygın yöntemlerden biridir. Modern Portföy Teorisi (MPT), düşük korelasyona sahip bir çeşitlendirilmiş portföyün, dönüşüm oranını kaybetmeden portföy riskini azaltabileceğini savunmaktadır.
Çeşitlendirme, daha az çeşitlendirilmiş benzer portföylere kıyasla Sharpe oranını artırmalıdır. Bunun geçerli olabilmesi için yatırımcıların riskin volatiliteyle eşit olduğu varsayımını kabul etmesi gerekmektedir; bu makul bir yaklaşım olsa da, her zaman tüm yatırımlara uygulanabilir değildir.
Sharpe oranı, geçerli getirilerin kullanıldığı bir portföyün geçmiş performansını değerlendirmek için kullanılabilir. Bunun yanı sıra, bir yatırımcı, beklenen portföy performansını ve beklenen risksiz oranı kullanarak tahmini bir Sharpe oranı (ex-ante) hesaplayabilir.
Sharpe oranı, bir portföyün aşırı getirilerinin akıllıca yapılan yatırım kararlarından mı yoksa aşırı riskten mi kaynaklandığını anlamaya yardımcı olabilir. Bir portföy ya da fon, benchmarklarından daha yüksek getiriler elde etse bile, bu yüksek getirilerin fazla risk taşımıyorsa gerçekten iyi bir yatırım olduğu kabul edilir.
Bir portföyün Sharpe oranı ne kadar yüksekse, riske göre ayarlanmış performansı da o denli iyidir. Analiz, negatif bir Sharpe oranı ile sonuçlanırsa, bu durum ya risksiz oranın portföy getirisinden büyük olması ya da portföy getirisinin negatif olacağı anlamına gelir. Her iki durumda da, negatif Sharpe oranı herhangi bir anlam ifade etmez.
Sharpe Oranı Nasıl Kullanılır? Örnek
Sharpe oranı, bir portföye yeni bir varlık veya varlık grubunun eklenmesiyle risk-getiri dinamiklerinde meydana gelen değişikliklerin karşılaştırılmasında sıklıkla kullanılır.
Örneğin, bir yatırımcı halihazırda hisse senetleri ve tahviller arasında bölünmüş olan ve geçen yıl içinde %15 getiri elde eden bir portföyüne bir hedge fonu eklemeyi düşünüyor. Mevcut risksiz oran %3,5, portföy getirilerinin oynaklığı ise %12’dir, bu durum Sharpe oranını %95,8 veya (%15 – %3,5) / %12 olarak hesaplar.
Yatırımcı, riskten korunma fonunun portföydeki beklenen getiriyi %11’e düşüreceğini, ancak aynı zamanda portföyün oynaklığının da %7’ye inmesini beklemektedir. Risksiz oranın önümüzdeki yıl değişmeyeceği varsayılmıştır.
Bu tahminlere dayanarak, formülü kullanarak yatırımcı, portföyün beklenen Sharpe oranının %107 olduğunu bulur ya da (%11 – %3,5) / %7 ile hesaplar.
Yatırımcı, riskten korunma fonunu eklemenin portföyün getirisini düşürmesine rağmen, riske göre ayarlanmış performansını geliştirdiğini ortaya koymuştur. Eğer yeni yatırım Sharpe oranını düşürüyorsa, portföre eklenmemelidir. Bu örnek, geçmiş performansa dayalı Sharpe oranının gelecekteki beklenen performansla karşılaştırılabileceği varsayımını içermektedir.
Sharpe Oranı ve Sortino Oranı Arasındaki Fark
Sharpe oranının bir varyasyonu olan Sortino oranı, yukarı doğru fiyat hareketlerinin standart sapma üzerindeki etkilerini göz ardı ederek hedef veya gerekli getirinin altındaki gelirlerin dağılımına odaklanır.
Sortino oranı ayrıca risksiz oranı, formülün payındaki hedef getiriyi değiştirerek, formülün portföy getirisini hedef getiri veya gerekli getiri altındaki getirilerin dağılımına bölerek hesaplayarak kullanılır.
Bunun yanı sıra, Sharpe oranının bir başka varyasyonu da Treynor Oranı’dır; bu, bir portföyün betasını veya piyasanın geri kalanıyla olan korelasyonunu baz alır. Beta, bir yatırımın genel piyasaya göre olan risk ve oynaklık düzeyini ölçen bir göstergedir.
Treynor oranının amacı, yatırımcının piyasanın doğal riski üzerinde ek risk almak için ne kadar tazminat aldığını değerlendirmektir. Treynor oranı formülü, portföyün getirisinden risksiz oranın çıkarılmasıyla elde edilen orandır.
Sharpe Oranı Kullanmanın Sınırlamaları
Sharpe oranı, getirilerin normal dağılımını varsaydığı için toplam portföy riskini temsil eden standart sapmayı kullanır. Normal dağılım, iki zar atmak gibi bir durumu ifade eder; pek çok atış sonucunda en yaygın değer yedi olurken en az yaygın değerler iki ve on iki olacaktır.
Buna karşın, finansal piyasalarda fiyatlardaki ani dalgalanmalar nedeniyle getiriler sıklıkla ortalamadan sapar. Ayrıca, standart sapma, fiyat hareketlerinin her iki yönde de aynı derecede riskli olduğunu varsayar.
Sharpe oranı, görünür riskle ayarlanmış getiri geçmişlerini artırmak isteyen portföy yöneticileri tarafından manipüle edilebilir; bu genellikle ölçüm dönemini uzatarak ve daha düşük bir oynaklık tahmini elde ederek yapılır. Örneğin, günlük getirilerin yıllık standart sapması genellikle haftalık ya da aylık getirilere göre daha yüksektir.
Taraflar arasında tarafsız bir geriye dönük analiz yerine en iyi potansiyele sahip bir sharpe oranı elde etmek için uygun dönemlerin seçilmesi, riske göre ayarlanmış getirileri olumsuz yönde etkileyebilecek bir diğer yöntemdir.

Sharpe Oranı Kaç Olmalı?
1.0 üzerindeki Sharpe oranları genellikle “iyi” olarak değerlendirilir, çünkü bu durum portföyün oynaklığına göre fazla getiriyi sunduğunu ifade eder. Ancak yatırımcılar, bir portföyün Sharpe oranını sıklıkla emsalleri ile karşılaştırmaktadırlar. Eğer portföyün bulunduğu akran grubundaki diğer rakiplerin ortalama Sharpe oranı 1.0’ın üzerindeyse, bu durumda 1.0 olan bir oran yetersiz olarak kabul edilebilir.
Sharpe Oranı Nasıl Hesaplanır?
Sharpe oranını hesaplamak için, yatırımcılar öncelikle risksiz oranı portföyün getiri oranından çıkartır ve genellikle risksiz getiri için Hazine tahvili getirilerini bir vekil olarak değerlendirilir. Ardından sonucu, portföyün fazla getirisinin standart sapmasına bölerler. Bu formül kullanılırken, dolaylı olarak portföy getirilerinin normal dağılıma tabi olduğu varsayımını kabul etmeniz gerektiğini unutmayın; bu, her durumda geçerli olmayabilir.
Bu makale yatırım tavsiyesi veya önerisi içermemektedir. Her türlü yatırım ve işlem risk taşımaktadır ve okuyucuların karar verirken kendi araştırmalarını yapmaları önemlidir.
