Nakamoto Katsayısı Nedir?

Nakamoto Katsayısı, ademi merkeziyetçiliği ölçen bir kavramdır ve bir blokzincirinin saldırıya uğraması için gereken en az düğüm sayısını temsil eder. Yüksek bir Nakamoto katsayısı, bir blokzincirinin daha merkeziyetçi olmadığına işaret eder.

Nakamoto Katsayısı Nedir?

Nakamoto katsayısı, ilk kez 2017 yılında eski Coinbase CTO’su Balaji Srinivasan tarafından resmi bir şekilde tanımlanmıştır. Bu terim, Bitcoin’in kurucusu olduğu düşünülen Satoshi Nakamoto’nun adından gelmektedir. Ancak, Nakamoto katsayısı sadece Bitcoin ile sınırlı değildir; birçok farklı blokzincirini değerlendirmek için kullanılabilir.

Srinivasan, her bir sistemin ne kadar merkeziyetçi olmadığını nicel verilerle belirleme yolunu arıyordu. Bu amaçla Gini katsayısını ve Lorenz eğrisini bir araya getiren bir hesaplama yöntemi önerdi. Genelde ekonomik eşitsizlikler ve düzensizlikler üzerine yapılan bu ölçümleri, Srinivasan’ın blokzincirlerin ademi merkeziyetçiliği için uygulaması, devrim niteliğinde bir fikir olarak değerlendirilmektedir. Nakamoto katsayısı, bu eşitsizlik ölçümlerinin blokzincir alt sistem analizi ile bir araya getirilmesiyle oluşturulmuştur.

Nakamoto katsayısı, bir blokzincirinin sahip olduğu alt sistem sayısını ve her bir alt sistemin kontrolünü ele geçirmek için ne kadar varlıktan feragat edilmesi gerektiğini göz önünde bulundurur. Kısacası, bir Nakamoto katsayısı, bir blokzinciri üzerindeki manipülasyon için gereken minimum çabayı tanımlar. Yüksek bir katsayı, daha az merkeziyetçi bir yapıyı gösterdiği için, o blokzinciri üzerinde manipülasyon yapmanın zor olduğunu ifade eder. Tam tersine, düşük bir katsayı, sistemin oldukça merkezi olduğunu ve kesinti riskinin yüksek olduğunu gösterir.

Nakamoto Katsayısı Hesaplama

Nakamoto katsayısını hesaplamak, basit aritmetik işlemlerden daha karmaşıktır. Bu katsayının resmi olarak tanımı, belirli bir alt sistemde kontrolü ele geçirmek için gereken varlıkların minimum sayısını bulmakla ilgilidir. Hesaplamanın yapılabilmesi için farklı yöntemler bulunmaktadır. Hangi yöntemin kullanılacağı, analiz etmek istediğiniz duruma bağlıdır.

Öncelikle, kontrolü ele geçirmek için gereken minimum eşiği belirlemeniz gerekir. Bu noktada, standart oran genellikle yüzde 51 olarak kabul edilir. Ancak, bazı blokzincirleri, kontrolü ele geçirmek için ağın yüzde 60 veya yüzde 75’inin onayını gerektirebilir. Eğer başka bir oran belirtilmemişse, Nakamoto katsayısı formülünün minimum eşiği olarak yüzde 51 kabul edilebilir.

Daha sonra, her tür blokzincir alt sisteminin ne şekilde riske girebileceğini düşünmelisiniz. Srinivasan, bir blokzincirinin altı farklı alt sisteme ayrılabileceğini ifade etmektedir: Madencilik, kullanıcılar, geliştiriciler, borsalar, düğümler ve varlık sahipleri. Her bir alt sistem, ayrı bir istatistik setine sahiptir ve bu verilerin dikkate alınması gereklidir.