Konsensüs Algoritması Nedir?

Konsensüs algoritması, bir sistem içinde uzlaşmayı sağlamak amacıyla kullanılan bir yöntemdir ve bu nedenle “uzlaşma algoritması” olarak da adlandırılmaktadır. Blok zinciri teknolojisinde görülen Proof of Work, Proof of Stake, Proof of Burn, Proof of History ve Proof of Authority aslında kendi içinde birer konsensüs algoritmasıdır.

Konsensüs (Uzlaşma) Algoritması Nedir?

Konsensüs algoritmaları, bir topluluğun veya grup üyelerinin kabul ettiği kararlar bütünüdür. Bu kurallar, çoğunluğu yönetmek ve ortak bir fikir etrafında bir araya gelmek için kullanılmaktadır. Uzlaşma algoritması oluşturulurken, kullanıcıların çıkarları ön planda tutulur ve tüm kullanıcıların eşit hakları olmasına özen gösterilir.

Uzlaşma algoritması, sadece oyların çoğunluğuna dayalı bir karar mekanizması değil, aynı zamanda tüm kullanıcılar için yarar sağlayan bir seçeneği kabul eder. Başka bir deyişle, her durumda ağ için genel bir kazanç elde etmeyi hedefler.

Konsensüs Algoritması Ne İşe Yarar?

Konsensüs algoritması, blok zinciri teknolojisinin kullanıcılarına sunmuş olduğu faydaların artmasında önemli bir rol üstlenmektedir. Bu sayede, blok zinciri teknolojisinin temel prensibi olan merkeziyetsizlik ilkesi, kullanıcıların gerçekleştirdikleri işlemlerde daha güvenilir bir temel sağlar. Konsensüs algoritmaları sayesinde, bireyler arasındaki işlemlerle ilgili olası dolandırıcılık girişimleri ve çift harcama olaylarının önüne geçmek mümkün hale gelir. Ayrıca, bu algoritmalar, kullanıcıların belirli bir fikir birliği oluşturmasına yardımcı olurken, ağın sürdürülebilirliğini de sağlar.

Konsensüs algoritması, bir blockchain ağındaki düğümler (node) arasındaki işlem ve blokların doğruluğunu kabul etmelerini sağlar. Bu algoritma sayesinde, ağdaki tüm düğümler aynı verilere sahip olduğundan emin olur ve bu durum ağın güvenliğini ve istikrarını korumaya yardımcı olur. Ayrıca, konsensüs algoritması, bir işlem veya blok verisinin değiştirilmesini engelleyerek, ağdaki düğümler arasında güvenli ve güncel veri paylaşımını sağlamakta, ağın ölçeklenebilirliğini artırmakta ve düğümler arasındaki güvensizliği azaltmaktadır.

Özetle, uzlaşma algoritması, blockchain ağının güvenliğini, güncelliğini ve ölçeklenebilirliğini artırarak işlemlerin doğruluğunu ve ağ verilerinin değiştirilmemesini garanti eder.

Konsensüs Algoritması Türleri

Yukarıda belirtildiği gibi, konsensüs algoritması, bir blockchain ağında birçok düğümün bir işlem veya blok verisinin doğruluğunu kabul etmesini sağlamak amacıyla kullanılan bir yöntemdir. Farklı türleri bulunan konsensüs algoritmalarının en bilinen üç türü şunlardır:

Proof of Work (PoW)

Proof of Work, sistemdeki kötü niyetli oyunculara karşı yüksek hesaplama gücünün kullanılmasını önlemek için geliştirilen bir algoritmadır. İlk kez 2004 yılında Hal Finney tarafından ortaya atılmış, ancak 2009 yılında Bitcoin ile uygulamaya geçmiştir ve Finney’in fikrinin ilk somut örneği olmuştur. Ayrıca, diğer kripto paralar için de mutabakat sağlamak amacıyla kullanılmaktadır.

Bu algoritmanın en önemli unsurları, işlem gücü ve madenci sayısıdır. İşlem gücü ve madenci sayısı arttıkça, teorik olarak bu algoritmanın güvenliği de artmaktadır. Örneğin, Bitcoin ilk piyasaya sürüldüğünde, orta seviye bir cep telefonuyla bile madencilik yapılabilirken, günümüzde Bitcoin madenciliği için özel cihazlar gerekmektedir.

Proof of Stake (PoS)

Proof of Stake (PoS) konsensüs mekanizmaları, geleneksel Proof of Work (PoW) protokollerindeki verimsizlikleri gidermek üzere tasarlanmıştır. PoS tabanlı blok zincirleri, kripto madenciliğine güvenmek yerine, işlemleri kaydetmek ve doğrulamak için platform token paylarına göre seçilen düğümleri kullanır. Yeni blok zinciri projelerinin çoğu, PoW protokollerine göre daha ölçeklenebilir, esnek ve çevre dostu oldukları için PoS konsensüs mekanizmalarını tercih etmektedir.

Delegated Proof of Stake (DPoS)

Delegated Proof of Stake (DPoS), Proof of Stake algoritmasından türetilmiş bir yöntemdir. DPoS’un ilk örneği BitShares projesi belgelerinde görülmüştür. Bu sistemde, bloklar önceden belirlenmiş bir kullanıcı grubuna ait kişiler tarafından madenlenmektedir. Bu kullanıcı grubuna “şahitler” denir ve şahitler, token sahipleri tarafından seçilir. Token sahipleri, sahip oldukları token miktarı oranında oy hakkına sahiptir. Şahitler görevlerini yerine getirdiklerinde ödüllendirilirken, görevlerini kötüye kullandıklarında ise cezalandırılır.