SPK Düzenlemeleri: Kripto Yatırımcılarına Etkileri Neler?

Uzun zamandır beklenen kripto varlık hizmet sağlayıcıları ile ilgili düzenlemeler nihayet yayımlandı. Her bir düzenlemenin kapsamını detaylıca ele almak tek bir yazı için oldukça zor. Ancak, bu düzenlemelerin genel çerçevesini sunmak ve sektörün nasıl düzenlendiğini anlatmak için uygun bir zaman.

Sermaye Piyasası Kanunu’nun çeşitli maddeleri 02.07.2024 tarihinde güncellenmişti. Bu değişiklikle kripto varlık hizmet sağlayıcıları Sermaye Piyasası Kurulu’nun denetim ve yetki alanına dahil oldu. Regülasyon sonrasında uzunca bir süre alt düzenlemelerin gelmesi bekleniyordu. Bu beklenti neticesinde, 13.03.2025 tarihinde tebliğler duyuruldu. Bu tebliğlerin içeriğini aşağıda özetleyebiliriz.

Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcıların Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Tebliğ

• Kripto varlık hizmet sağlayıcıların kuruluşu, faaliyete geçişi ve faaliyetlerini sona erdirme süreçleri.
• Kripto varlık hizmet sağlayıcıların kurucu ve ortakları ile pay devri süreçleri.
• Kripto varlık hizmet sağlayıcıların yöneticileri, çalışanları ve organizasyon yapıları.
• Kripto varlık hizmet sağlayıcıların iç denetim, iç kontrol, risk yönetim sistemleri ile bilgi sistemleri ve teknolojik altyapıları.
• Kripto varlık hizmet sağlayıcıların belge kayıt sistemleri.
• Kripto varlık hizmet sağlayıcıların bağımsız denetimi ve rezerv kanıt denetimi.

Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcıların Çalışma Usul ve Esasları ile Sermaye Yeterliliği Hakkında Tebliğ

• Kripto varlık hizmet sağlayıcıların sunabileceği hizmet ve faaliyet türleri.
• Kripto varlıkların alım-satım ortamları, saklanması ve transfer edilmesindeki süreçler.
• Kripto varlıkların platformlarda listelenmesi süreçleri.
• Kripto varlık hizmet sağlayıcıların sermaye yeterliliklerine ilişkin gereklilikler.

Bilgi Sistemleri Bağımsız Denetim Tebliği

• Bağımsız denetim yükümlülüğü.

Bilgi Sistemleri Yönetimine İlişkin Usul ve Esaslar Tebliği

• Bilgi sistemlerinin yönetim ve işleyiş süreçleri.
• Bilgi sistemlerinin kontrolü.

Tüm bunlar ne anlama geliyor?

Türkiye’de ve dünya genelinde, ilgili kamu kurum ve otoriteler “kriptoların düzenlenmesinin şart olduğu” görüşünü yineliyor. Bu doğrultuda, Türkiye 13 Mart’ta kripto varlık sektörünü düzenleyen ülkeler arasına katıldı.

Bankacılık ve ödeme sistemleri sektörü sıkı bir denetim altında iken, şimdi belirli kripto varlıklar ve hizmet sağlayıcıları için de benzer bir denetim söz konusu. Daha önce, kripto varlık hizmet sağlayıcıları Türk Ticaret Kanunu kapsamında bir şirketken, şu an Sermaye Piyasası mevzuatına tabidirler. Örneğin, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının kurucuları, ortakları ve çalışanlarının belirli niteliklere sahip olmaları gerekiyor. Benzer şekilde, bu firmaların teknoloji altyapıları da belirli standartlara uygun olmalıdır.

Sadece bunlarla sınırlı değil. Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının sunduğu hizmetlerde de düzenlemeler bulunuyor. Kripto varlıkların alım-satım süreçleri, saklanma ve transferi artık belirli kurallara tabidir. Ayrıca, kripto varlık hizmet sağlayıcıları, kripto varlıkların listelenmesi ya da platformdan kaldırılmasında da belirli prosedürlere uymak zorundalar.

Kripto yatırımcıları nasıl etkilenecek?

Kripto yatırımcılarının bu kurallara nasıl yaklaşacağı zamanla göreceğiz. En basit örnek olarak seyahat kuralını ele alabiliriz. Bu kural, sektör, kamu güvenliği ve finansal suçlarla mücadele açısından önemli ancak kripto yatırımcıları tarafından pek olumlu karşılanmamış durumda. Sosyal medyada bu konuda çeşitli tepkiler, eleştiriler ve yakınmalar oluştu.

Gerçeklere dönecek olursak, kripto yatırımcıları bu kuralları ister sevsin, isterse sevmeyin, aslında tüm bu düzenlemeler onların korunması amacı taşımaktadır. Örneğin, kripto varlık alım satımı ile ilgilenen yatırımcılar fonlarını çeşitli hizmet sağlayıcılara gönderiyor. Beklentileri arasında “Ya bir dolandırıcılık olursa?” sorusu vardı. Ancak bu düzenlemeler ile bu tür endişeleri azaltmak mümkün. Diğer riskler hâlâ mevcut, ancak bu düzenlemeler önemli ölçüde güven sağlıyor.

Zamanla bu mevzuat hükümleri değişebilir. Sektöre daha uyumlu bir hale gelmesi için bazı kurallar esnetilebilir ya da riskleri minimize etmek için yeni düzenlemeler getirilebilir. Sektör hâlâ genç ve gelişmeye devam etmekte; mevzuat herkes için geçerlidir.

Açıkça söylemek gerekirse, Türkiye’nin bankacılık sistemi ve ürünleri Avrupa’dakilerden çok daha gelişmiş ve kalitelidir. İster kabul edin, ister etmeyin, bu bir gerçektir. Aynı zamanda, bankacılık alanında da çok sayıda detaylı usul ve esas bulunmaktadır.

Kripto varlık sektöründe daha iyi yarınlar umuduyla.