Kripto Sözlük

UMA (UMA) Nedir?

2018 yılında Hart Lambur ve Allison Lu tarafından başlatılan UMA protokolü, kullanıcıların merkeziyetsiz finansal (DeFi) çözümler geliştirmesine olanak tanımaktadır. Geliştiriciler, UMA’nın altyapısını kullanarak Ethereum ağı üzerinde kendi türev ürünlerini ve diğer DeFi uygulamalarını tasarlayıp yönetebilirler. Protokol, geliştiricilerin neredeyse her türlü varlık için, hatta genel yatırımcıların erişim sağlayamadığı varlıklar üzerinde bile özelleştirilebilir türevler üretmesine imkan tanıyan sözleşme şablonları sunar.

Aslında yola çıktığı isimden de anlaşılacağı üzere, UMA protokolü, türev piyasalarını herkesin kullanımına sunmayı hedeflemektedir. Geleneksel türevlerin aksine, UMA kapsamında oluşturulan sözleşmeler kendi kendine yönetilir. Bu durum, mahkemelerin ve avukatların yüksek maliyetli yasal süreçlerinin müdahalesini gerektirmediği anlamına gelir. Blockchain teknolojisi ve akıllı sözleşmeler aracılığıyla, yatırımcılar, finansal durumları ya da geçmişleri ne olursa olsun, global türev piyasasına katılabilirler.

UMA Coin nerelerde kullanılır?

UMA, Universal Market Access projesinin yönetişim tokenıdır ve protokolün işleyişinde kritik bir rol üstlenmektedir. UMA tokenına sahip olan kullanıcılar, protokolün yönetiminde söz hakkına sahip olurlar.

UMA sahipleri, ağ yönetimine katılarak çeşitli proje önerilerine oy verebilir ve protokolün güvenliğine katkı sunabilirler. Token sahipleri, yeni özellikler ve platformda yer alabilecek sözleşme türleri gibi geliştirme önerilerine oy vererek protokolün gelişimine katkıda bulunma fırsatı bulurlar.

Ayrıca, sahipler tasfiye süreçlerinde ortaya çıkabilecek varlık fiyatı anlaşmazlıklarının çözümüne de yardımcı olabilirler. Yönetim süreçlerine doğru ve şeffaf bir şekilde katılarak, UMA token sahipleri ödül olarak ek tokenlara hak kazanabilirler. UMA ile ilgili tüm kararlar yönetişim kurallarına tabidir ve yalnızca UMA token sahipleri tarafından belirlenir.

Universal Market Access (UMA) nasıl işliyor?

Kripto yatırımcıları, platformda oluşturulan çeşitli türevleri almak veya satmak için UMA protokolüne erişebilirler. Öncelikle, platformda BTC, ETH veya stablecoin gibi bir kripto teminat sağlamaları gerekmektedir. Bu teminat, UMA protokolündeki akıllı bir sözleşmede kilitlenir ve karşılığında sentetik tokenlar edinirsiniz.

Sentetik tokenlar, herhangi bir güvenilir veri parçasını izlemek üzere tasarlanmışlardır – örneğin, belirli bir hisse senedinin, para biriminin veya herhangi bir kripto paranın değeri. Bu sentetik varlıkları, gerçek varlıklar gibi takas edebilirsiniz. Oluşturduğunuz sentetik varlıkların gerçek değeri, protokoldeki mevduatınızın teminat değerine bağımlıdır.

Herhangi bir türev oluşturduktan sonra teminat değerinin korunması son derece önemlidir. Teminat değerinin düşmesi durumunda, pozisyonunuzu korumak için ek teminat eklemeniz gerekebilir.

Fiyat kehanetlerinde sıkça karşılaşılan bir sorun, ağ tıkanıklığına sebep olmalarıdır. Bu kehanet sistemleri, dayanak varlığın fiyatını sürekli izlemek için belirli bir ücret talep eder ve yoğun ağ aktivitelerinde genellikle çalışmayı durdurma eğilimindedir. UMA protokolü, bu nedenle fiyat takibi için oracle kullanımını önler. Bunun yerine, yatırımcılar, pozisyonlarını korumak amacıyla yeterli teminat sağlama sorumluluğunu üstlenirler.

Protokole katılan kişiler, “tasfiyeciler” olarak adlandırılır. Tasfiye süreci yöneticileri, kendi fiyat akışlarını kullanarak UMA protokolündeki tüm pozisyonları takip eder ve her yatırımcının döndürdükleri sentetik tokenları desteklemek için yeterli teminata sahip olmasını sağlar. Eğer bir tasfiye yöneticisi yeterli teminata sahip olmayan bir pozisyon tespit ederse, borcu geri ödeyip teminatı kendisi çekerek o pozisyonu tasfiye edebilir.

Universal Market Access (UMA) temel özellikleri

Sentetik varlık üretimi

Belirtildiği gibi, sentetik varlıklar, bir şirketin hisse senedi, emtia ya da kripto gibi temel varlıkların fiyatlarını izlemek için tasarlanmıştır. Bu varlıklar, yatırımcılara, söz konusu varlıkları gerçek olarak edinmeden fiyat maruziyeti sağlamaktadır. Dayanak varlığın fiyat bilgisi güvenilir ve herkese açık olduğu sürece, geliştiriciler UMA protokolü aracılığıyla sentetik varlıklar üretebilirler.

En etkileyici özelliklerinden biri, çeşitli veri türlerini takip edebilen sentetik tokenların üretilebilmesidir. Örneğin, Ethereum Gas ücretlerinin ya da DOGE’nin piyasa değerinin fiyatını takip eden bir sentetik token oluşturabilirsiniz. Bu tokenlar, diğer kripto paralar gibi, belirli bir değer deposuna sahip olup, izinsiz ve erişilebilir şekilde kullanıma sunulmaktadır.

Yönetim ödülleri

Daha önce değinildiği üzere, tasfiyeciler pozisyonları tasfiye ederek ve borcu kendileri ödeyerek yatırımcının teminatını talep edebilirler. Ancak, bir pozisyonun tasfiye edilmemesi gerektiğini düşünenler belirli bir süre içinde anlaşmazlık yaşayabilirler. Ardından, ağ katılımcıları bu ihtilafı çözmek için kendi fiyat akışlarını kullanarak tasfiyenin geçerliliğini kontrol ederler.

Bu tip bir anlaşmazlığı çözmek adına, UMA token sahiplerinden varlığın fiyatı hakkında düşündükleri üzerine oy vermeleri beklenir. Alınan oylar doğrultusunda, anlaşmazlıklar ağ içinde çözüme kavuşturulur. Token sahipleri bu süreçte katılımları için ödüller kazanabilirler. Bu yöntem, örneğin, oracle manipülasyonları ve flash kredi saldırıları gibi yaygın sorunları önler.

Akıllı sözleşme şablonları

Geliştiriciler, platformda birçok denetlenmiş ve açık kaynaklı akıllı sözleşme şablonuna erişebilir. Bu şablonlar, geliştiricilerin teknik zorluklarla uğraşmadan sorunsuz bir şekilde sentetik tokenlar üretmelerine yardımcı olmaktadır.

Universal Market Access (UMA) avantajları ve dezavantajları

Avantajları

  • Protokoldeki sözleşmeleri yöneten validatörler ve tasfiye memurları, aracılara harcanan yüksek ücretleri ortadan kaldırarak daha ekonomik bir süreç sunar.
  • Protokol, fiyat bildirimleri için oracle kullanımını en aza indirerek ağ tıkanıklığı sorunlarına çözümler getirir.
  • Geliştiriciler, güvenilir verilerle herhangi bir ölçümün takibini yapabilen tokenlar oluşturma özgürlüğüne sahiptir.
  • UMA platformu, yüksek kazanç potansiyeli sunmaktadır. Ağdaki pozisyonları izlemek için bir tasfiye memuru ya da itirazcı olarak çalışarak geçersiz bir anlaşmazlık tespit ettiğinizde ödüller kazanabilirsiniz.

Dezavantajları

  • UMA protokolü, birçok başka proje ile birlikte son derece rekabetçi bir alanda faaliyet göstermektedir.
  • Sentetik varlıkların yaratılmasını sağlayan protokoller arasında liderlik sağlamak için sürekli olarak yenilik yapmak zorundadırlar.

Bu makale yatırım tavsiyesi niteliği taşımamakta olup, her yatırım hareketi riskler içerir. Okuyucuların, kendi kararlarını alırken kendi araştırmalarını yapmaları gerekmektedir.